Josef Gangl
| Josef Gangl | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 12 Eylül 1910 Obertraubling, Bavyera Krallığı, Alman İmparatorluğu |
| Ölüm | 5 Mayıs 1945 Itter Kalesi, Tirol, Avusturya |
| Bağlılığı | Weimar Cumhuriyeti Nazi Almanyası Avusturya Direnişi |
| Branşı | Reichswehr Wehrmacht Avusturya Direnişi |
| Hizmet yılları | 1928-1945 |
| Rütbesi | Major |
| Çatışma/savaşları | 2. Dünya Savaşı |
| Ödülleri | Altın Alman Haçı |
Josef "Sepp" Gangl (12 Eylül 1910-5 Mayıs 1945), 2. Dünya Savaşı sırasında bir Wehrmacht subayı ve Avusturya Direnişi kahramanıydı. 5 Mayıs 1945'te Itter Kalesi, Tirol'de öldü. Gangl, 17. Waffen-SS Panzergrenadier Tümeni "Götz von Berlichingen"ın birliklerine karşı Wehrmacht askerleri, Amerikan askerleri ve kalede tutulan Fransız mahkûmlarla birlikte çarpıştı ve çarpışmanın ilerleyen zamanlarında eski Fransa Başbakanı Paul Reynaud'yu ateş hattının dışına çıkarmaya çalışırken bir keskin nişancı tarafından vurulması sonucu hayatını kaybetti.[1] Nazi rejimine karşı yürütülen Avusturya Direnişi'nde yaptıklarından ötürü bir savaş kahramanı olarak hatırlanır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Gençliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Josef Gangl, 12 Eylül 1910'da bir Bavyera Kraliyet Devlet Demiryolları yekilisinin oğlu olarak Obertraubling, Bavyera Krallığı'nda dünyaya geldi. Henüz yeni yürümeye başlayan bir çocukken aile, Josef'in kardeşlerinin doğacağı, Peißenberg'e taşındı.
Reichswehr
[değiştir | kaynağı değiştir]1 Kasım 1925'te Gangl, profesyonel askerlik kariyerine başlamak üzere 100.000 kişiyle sınırlandırılmış Reichswehr'ya katıldı ve Nürnberg'de konuşlu 7. Topçu Alayı'na atandı. Eylül 1929'a kadar bu alayın bünyesinde hizmet verdi.
Wehrmacht
[değiştir | kaynağı değiştir]1935 yılında yeni teşkil edilmiş olan ve Ludwigsburg'da konuşlu olan 25. Topçu Alayı'na atandı ve aynı yıl Walburga Renz'le evlendi. Çiftin iki çocuğu oldu.
Gangl, Kasım 1938'de Oberfeldwebel'liğe terfi ettirildi. Ekim 1939'da Wehrmacht'ın bir subay okulunda eğitim görmeye başladı fakat alayı savaş hazırlığı için Fransız sınırındaki Saar-Palatinate'ye konuşlandırıldı. Orada, 7 Eylül 1939'da, 25 kilometre geniliğinde bir alana yayılmış 11 Fransız tümeni, sınırı geçti ve Alman topraklarının 8 kilometre derinine ilerledi fakat iki hafta içerisinde Mareşal Maurice Gamelin'den gelen emir doğrultusunda geri çekildiler. Bu, Gangl'ın 2. Dünya Savaşı sırasında tecrübe ettiği ilk çatışmaydı. Tuhaf Savaş'ın takip eden aylarında 6 ayını hastanede geçirdi ve Batı Cephesi'nde çarpışmak üzere alayına 14 Mayıs 1940'da geri döndü ve 25. Piyade Tümeni'ne bağlı bir keşif birliğine komuta etti. 22 Haziran 1940 Ateşkesi'nden sonra Gangl, 25. Topçu Eğitim Departmanı'nda eğitmen olarak hizmet verdi. Ağustos 1940'da kısa bir iznin ardından, Bohemya ve Moravya Protektorası'na bağlı Taus'da bulunan bir üsde eğitmen olarak görev yaptı. 25 Kasım 1940'da Jüterbog'daki topçu okulunda 1 aylık bir eğitime başladı.
22 Haziran 1941'de Güney Ordu Grubu'nun bir parçası olarak Doğu Cephesi'nde, Kiev Muharebesi'nde 105 mm'lik obüslerden müteşekkil bir bataryaya komuta ettiği Ukrayna'da 25. Motorize Topçu Alayı bünyesinde yer aldı. 20 Ağustos 1941'de 2. Sınıf Demir Haçla taltif edildi. Ocak 1942'de Oberleutnant'lığa terfi ettirildi ve 12 Şubat 1942'de 1. Sınıf Demir Haçla taltif edildi. Gangl, 24 Nisan 1942'de 25. Topçu Alayı'nın Nebelwerfer birliğinin komutasına atandı. Bu görevi Ocak 1944'te atanacağı Höchstädt an der Donau'daki 7. Nebelwerfer Eğitim Departmanı'na atanana kadar sürdürdü. Şubat 1944'te 1 aylığına Tabur ve Tümen komutanları için olan ve Anvers'de bulunan bir ordu okulana gitti. 4 Mart 1944'te Gangl, 7. Werfer Tugayı'na bağlı ve Celle'de konuşlu 83. Werfer Alayı'na yollandı. Bununla birlikte Mayıs 1944'te Fransa'ya hareket etti.
Normandiya Çıkarması'nın ardından, 7 Haziran 1944'te 7. Werfer Tugayı'yla birlikte 12. Waffen-SS Panzer Tümeni "Hitlerjugend"a bağlanıp şehrin savunulmasında önemli bir rol oynayacağı Caen'e hareket etti. Ağustos ayında 7. Werfer Tugayı, ağır kayıplar vererek Falaise Cebi Muharebesi'nden kaçmayı başardı. Kasım ayında yeni teçhizatlarla, Prüm'de 7. Volks-Werfer Tugayı adıyla yeniden teşkil edildi. Sepp Gangl, bu tugayla birlikte Ardenler Taarruzu'na, sonrasındaki genel ricata ve Şubat 1945'te başarısız olan Saarbrücken şehrinin savunulmasına katıldı. 8 Mart 1945'te Altın Alman Haçıyla taltif edildi. Kısa bir süre sonraysa Major rütbesine terfi ettirildi ve 83. Werfer Alayı'nın 2. Bölük'ünün komutasına atandı.
7. Werfer Tugayı, o vakit adamlarının yarısını kaybetmiş ve Nebelwerfer silahlarından yoksun bir haldeydi. Tugay komutanı Kurt Paape, Peißenberg yakınlarında emri altındaki taburların komutanlarına Tirol yoluna doğru çarpışmalarını ve bununla birlikte Alpenfestung'un savunulmasında yer almalarını emretti. Gangl, Nisan ortasında birliğinin kalan kısmını Oberstleutnant Johann Giehl komutasındaki Kampfgruppe Giehl'le birleştiren Generalleutnant Georg Ritter von Hengl'la Wörgl'da görüştü.
Avusturya Direnişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Wörgl'a varışından birkaç gün sonra Gangl, Alois Mayr komutasındaki yerel Avusturya Direnişi grubuyla temas kurdu ve direnişçilere silah ve bilgi sağladı. Johann Giehl'in Wörgl'ü Amerikalılar'a karşı sonuna kadar savunulması emrinin uygulanmasının önlenmesine ve ayrıca Itter Kalesi yakınlarında tutulan tanınmış Fransız mahkûmların kurtarılmasına karar verildi fakat 3 Mayıs 1945'te Giehl'in Kampfgruppe'sinin birlikleri Niederaudorf'da 12. Amerikan Zırhlı Tümeni tarafından taarruza uğradı ve ağır kayıplar verdi. Von Hengl, komuta ettiği birliklere Itter ve Wörgl'dan çekilme emri vermek zorundaydı, bunun üzerine Waffen-SS birlikleri harekete geçti. O sırada birçok Wörgl sakini evlerinin pencerelerinin dışına çoktan beyaz bayrakları asmıştı. Heinrich Himmler'den gelen bir emre göre böylesi evlerin her erkek sakini kurşuna dizilecekti. Gangl, tıpkı Mayr gibi, askerleriyle yerel sakinleri misillemelere karşı korumak için Wörgl'da kalmayı yükümlülüğü olarak görüyordu. 83. Nebelwerfer Alayı'ndan 10 silah arkadaşıyla birlikte Hengl'in geri çekilme emrine rağmen kasabada kaldılar.
4 Mayıs 1945, saat 11.00'de Çek aşçı Andreas Krobot, Itter Kalesi'nden bisikletle orada tutulan mahkûmlar için acil yardım istemek için Gangl'ın yanına geldi, Waffen-SS'ler tarafından kaleye yapılacak bir taarruz an meselesiydi. Adamlarını bir intihar görevinde kaybetmek istemeyen ve onları sağ çıkarmaya söz veren Gangl, beyaz bayraklı bir şekilde Amerikanlar'a doğru yardım istemek için araba sürmeye zorlandı. Kufstein'da, 8 kilometre ötede, Yüzbaşı John C. "Jack" Lee komutası altındaki bir Amerikan keşif birliğiyle görüştü. Birlikte 14 Amerikan askeri ve 10 adet Gangl'ın birliğinden askerle Itter Kalesi'ne hareket ettiler. Gangl, Alois Mayr'ı tekrardan yardım için çağırdı, bunun üzerine 2 Wehrmacht askeri daha ve genç direnişçi Hans Waltl da kaleye hareket etti. Ayrıca kurtarılmış Fransız esirler de çarpışmada yer aldı. 5 Mayıs sabahı 100-150 adet 17. Waffen-SS Panzergrenadier Tümeni "Götz von Berlichingen" mensubu taarruza başladı. Gangl, eski Fransa Başbakanı Paul Reynaud'yu ateş hattının dışına çıkarmaya çalışırken bir keskin nişancı tarafından ölümcül biçimde vuruldu. Saat 04.00 civarlarında 142. Amerikan Piyade Alayı'na bağlı bir destek birliği kaleye ulaştı ve 100 kadar SS'i esir alarak kuşatmacıları bozguna uğrattı. Itter Kalesi Muharebesi Amerikan Ordusu ve Wehrmacht'ın beraber çarpıştığı iki seferden biriydi, diğeri ise Kovboy Harekâtı'ydı.[2]
Madalyalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Demir Haç
- 2. Sınıf Demir Haç (20 Ağustos 1941)
- 1. Sınıf Demir Haç (12 Şubat 1942)
- Altın Alman Haçı (8 Mart 1945)
Ölümünden Sonra Verilen Onurlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Gangl, ölümünün ardından Avusturya Direnişi'nin kahramanı olmakla onurlandırıldı. Wörgl'da bir sokağa adı verildi.[3] Ek olarak Gangl'ın yerel direnişe katılımını ve Itter Kalesi'nde tutulan mahkûmların özgürleştirilmesini detaylandıran ve üzerinde gravür olan küçük bir anıt yapıldı. Anıtta kendisinden "Sepp Gangl" olarak bahsediliyor ve üzerinde ölümüne yönelik "35 yaşında bir kahramanın ölümüyle öldü" şeklinde bir ifade yer alıyor.[4]
İsveçli metal grubu Sabaton, Tirol Alpleri'ndeki çarpışmalarla ilgili "The Last Battle" adında bir şarkı yapmıştır.[5]
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Alıntılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The Battle for Schloss Itter". Richard Pendavingh. 9 Kasım 2018. 6 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020.
- ^ Bell, Bethany (7 Mayıs 2015). "The Austrian castle where Nazis lost to German-US force". BBC News. 7 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2020.
- ^ "Sepp Gangl-Straße in Wörgl • Strassensuche.at". Strassensuche.at. 13 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020.
- ^ "Er riskierte sein Leben und rettete einstige Feinde". faz.net (german). 4 Mayıs 2018. 26 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2021.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "SABATON - "The Last Stand" listening session". stormbringer.at (german). 20 Haziran 2016. 22 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2021.
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Stephen Harding, The Last Battle: When US and German Soldiers Joined Forces in the Waning Hours of World War II in Europe. Da Capo Press, Boston (Massachusetts) 2013. 978-0-306-82209-4
- Martin Eich: Er riskierte sein Leben und rettete einstige Feinde. Ende des Kriegs verbündete sich der deutsche Major Josef Gangl mit Amerikanern, um französische Gefangene vor SS-Truppen zu schützen. Frankfurter Allgemeine Zeitung of May 4, 2018, p. 6, No. 193.
